ANTROPOSEN

 

Yerkürenin tarihi çeşitli jeolojik zamanlara bölünerek ele alınır.

Jeoloji biliminin bir kolu olan stratigrafi yer kabuğunu oluşturan katmanları jeokronolojik birimlere ayırarak inceler.

 Yerkabuğunun oluştuğu evreleri araştıran bilimsel bir otorite olan Uluslararası Stratigrafi Komisyonu en son bilimsel verilere dayanarak bu ölçeklerin sınırlarını çizmekle görevlidir.

 Komisyonu iklim değişikliği problemi bağlamında en çok meşgul eden sorulardan birisi içinde bulunduğumuz jeolojik devir olan Holosen’in sona erip ermediğidir.

Antroposen terimi ilk kez Paul Crutzen ve E.F. Stoermer tarafından 2000 yılında dillendirildi ve 2002 yılında Nature adlı bilimsel yayındaki makalede yer aldı.

 Crutzen ve Stoermer içinde bulunduğumuz jeolojik zaman diliminde bir süredir insan faaliyetleri yüzünden yer sistemleri döngülerinde (örneğin karbon döngüsü, nitrojen döngüsü vb.) meydana gelen düzensizliklerden bahseder.

Bu düzensizliklerden birisi de insan kaynaklı iklim değişikliğidir.

 Okyanusların asidifikasyonu, habitat ve biyoçeşitlilik kayıpları, topraklardaki eşi benzeri insanlık tarihinde görülmemiş kimyasal ve fiziksel değişimler de bu düzensizliklerden sadece bazılarıdır.

 İnsanoğlunun yer kabuğunda doğanın diğer güçleri kadar ve hatta daha fazla etki bıraktığı bu yeni zamanın isminin Antroposen olması gerektiği savı bu nedenle ortaya atıldı.

Antik Yunanca’da Antropos insan kavramını ifade ederken, -sen eki kainos (yeni) kavramından geliyor.

Uluslararası Stratigrafi Komisyonu altında çalışmalarını yürüten Antroposen Çalışma Grubu’nun görevleri arasında jeolojik zaman ölçekleri arasında resmen böyle bir zamanın başlayıp başlamadığı sorusunu bilimsel kanıtları ile değerlendirmek ve şayet yeteri kadar kanıt varsa bu zamanın başlangıç noktasına dair resmi öneriyi Uluslararası Stratigrafi Komisyonu’na sunmak bulunuyor.

 Antroposen terimi insanoğlunun özellikle sanayileşme ile beraber logaritmik olarak artan ekolojik ayak izi, karbon ayak izi, su ayak izi ile ilişkilendirilir.

 Bu etkilerin çoğunlukla dışsallıklar olarak görülmesi yüzünden katlanarak arttığına işaret eden “büyük ivmelenme” grafiği Antroposen’e dair tartışmalarda sıklıkla kullanılıyor.